اوتو – شَمَشْ خدای خورشید
توسط بی نام در تاریخ ۱۰ مهر ۱۴۰۱
اوتو (UTU) یا شَمَش (به انگلیسی Shamash و به آوانویسی šamaš) خدای عدالت، مهربانی و سخاوت و خورشید میان رودانی/سومری است. او یکی از مهم ترین خدایان در زیارتگاه های میان رودانی است و در برخی از کهن ترین نوشته ها ظاهر شده است. او را خدای مهربانی می دانستند که به آدمی و قهرمانان کمک می کند، مانند زمانی که به گیلگمش کمک کرد. در قانون معروف حمورابی (۱۷۹۲-۱۷۵۰ پ.م)، شَمَشْ را با نام خطاب می کند و ادعا می کند که این شَمَشْ بود که قانون را برای آدمی فراهم کرد. در فهرست پادشاهان سومری، یکی از پادشاهان اولیه اوروک به عنوان «پسر اوتو» توصیف شده است و به نظر می رسد اوتو به عنوان محافظ ویژه چندین پادشاه بعدی آن شهر بوده است.
سومری ها بر این باور بودند که اوتو در حالی که از بهشت می گذرد، تمام اتفاقات جهان را می بیند. تصور می شد که نور خورشید می تواند در تمام سطوح زمین، حتی تا زیرزمین، نفوذ کرده و آن را سوراخ کند و قلب انسان را روشن کند. بنابراین چیزی وجود نداشت که اوتو/شماش ندیده باشد یا نتواند به آن برسد.
باور بر این بود که اوتو در شب هنگام ، برای آماده شدن برای برآمدنِ (طلوع خورشید) از طریق جهان زیرین، به شرق سفر می کند. یکی از آثار ادبی سومری به اوتو اشاره دارد که جهان زیرین (مُردِگان) را روشن می کند و در آنجا دادوری (قضاوت) می کند. باور بر این بود که اوتو در راه خود از طریق جهان زیرین (جهان مُردِگان) از باغی می گذرد که شامل درختانی بود که جواهرات گرانبها را به عنوان میوه به ارمغان می آورد.
او در ابتدا با پای پیاده بر فراز آسمان ها قدم می زد، اما بعداً در ارابه ای آتشین که توسط حیوانات کشیده شده بود و پسرش بونْنِه (Bunene) آن را می راند، به تصویر کشیده شد. نام بونّه (بونْنِه) به صورت 𒀭𒄯 dḪAR یا 𒁍𒉈𒉈 bu-ne-ne در سومری و اکدی کهن آمده است.
باور بر این بود که اوتو (UTU) نقش فعالی در امور انسانی ایفا می کند و تصور می شد به کسانی که در مضیقه هستند کمک می کند. بسیاری از اسطوره های او بر شفقت و سخاوت او تأکید دارند. در یکی از اولین حضور خود در ادبیات، در اسطوره اِتانا (Ethana)، قهرمان اِتانا از اوتو استفاده می کند تا به همسرش کمک کند تا بچه دار شود.
در شعر سومری، رویای دوموزید (Dumuzid)، اوتو مداخله می‌کند تا شوهر اینانا (Inanna)، دوموزید را از دست شیاطین گالا (Galla) که او را شکار می‌کنند، نجات دهد.
در افسانه طوفانِ سومری، اوتو، پس از فروکش کردن آب های سیل، پدیدار می شود و باعث می شود که زیوسودرا (Ziusudra)، قهرمان داستان، پنجره ای را به روی قایق خود باز کند و در برابر او به سجده بیفتد. زیوسودرا یک گوسفند و یک گاو را برای اوتو قربانی می کند تا او را به نجات برساند.
خانواده
او پسر نانا (Nanna) خدای ماه و نینگال (Ningal) الهه باروری است. در سومریا، آنو یا انلیل پدرش است و او برادر دوقلوی اینانا (الهه جنگ، عشق و تمایلات جنسی) و برادر ارشکیگال (ملکه مردگان) و ایشکور(Ishkur) است (همچنین به عنوان آداد (Adad)، خدای طوفان ها شناخته می شود). همسرش سریدا (Serida) و بعدها به نام ایا (Aya) الهه سپیده دم نام داشت و پسری به نام بونْنِه داشت.
چهره
معمولاً او را پیرمردی با ریش و بازوهای بلند نشان می دهند. او پرتوهای نوری را ساطع می کند که گاهی به صورت یک قرص خورشیدی نمایش داده می شود.
افسانه گیلگَمِش
در شعر سومری گیلگَمِش (Gilgamesh) و هوواوا (Huwawa)، قهرمان گیلگمش از اوتو می خواهد که در سفر به کوه سِدار (Cedar) به او کمک کند. در این نسخه، گیلگمش از اوتو کمک می‌خواهد، زیرا اوتو با کوه سِدار مرتبط است، که به طور ضمنی در خاور دور، سرزمینی که خورشید از آنجا برمی آید (طلوع می‌کند)، قرار دارد. اوتو در ابتدا تمایلی به کمک ندارد، اما پس از اینکه گیلگمش توضیح می‌دهد که این کار را انجام می‌دهد زیرا قصد دارد نام خود را ثابت کند، زیرا می‌داند که در نهایت خواهد مرد، اوتو موافقت می‌کند. هنگامی که گیلگمش به کوه سدر رسید، اوتو به او کمک می کند تا غول هوواوا را که در آنجا زندگی می کند شکست دهد.
در حماسه استاندارد بابلی گیلگمش، نقشه گیلگمش برای بازدید از کوه سِدار هنوز ایده خودش است و برای کمک به شَمَش می رود. شَمَش به گیلگمش کمک می کند تا هومبابا (نام سامی شرقی – اکدی هوواوا) را شکست دهد. در نسخه سومری، تلاش اولیه گیلگمش بازدید از کوه سِدار است و هومبابا تنها مانعی است که گیلگمش و اِنکیدو (Enkidu) پس از رسیدن به آنجا با آن مواجه می شوند، اما در نسخه بابلی، شکست دادن هومبابا، تلاش اولیه ای است که قهرمانان وارد آن می شوند. . در نسخه‌ای متأخر از داستان گیلگمش، شَمَش محرک جست‌وجو می‌شود، کسی که به گیلگمش دستور می‌دهد که برای شروع هومبابا را بکشد.
همچنین بخوانید «سومریان – اکدیان چگونه نام خدای خورشید (اوتو – شَمَش) را می نوشتند»
برو به فرم ارسال نظر
هیچ نظری تا الان ثبت نشده.